De moeder van Maarten ’t Hart had hem uitdrukkelijk verzocht tijdens haar leven niet over haar te schrijven. Dit embargo werd automatisch opgeheven nadat zij een paar jaar geleden op tweeënnegentig jarige leeftijd overleed. Om in de roman Magdalena een liefdevol portret te zien moet je als lezer wel heel erg je best doen. De schrijver heeft de merkwaardige karaktertrekken van zijn moeder nauwkeurig blootgelegd.
Moeder Lena (1920) groeide op in een streng gereformeerde gemeenschap in Poeldijk. Haar vader was een huistiran van de buitencategorie. Over haar kinderjaren sprak zij eigenlijk nooit en het is aan de grootmoeder van de schrijver te danken dat hij nog iets te weten is gekomen over zijn moeder. De moeder van Lena had namelijk de onhebbelijke gewoonte het woord te nemen en dat niet meer af te staan. Ze leed aan een ongeneeslijke babbelzucht en tetterde onophoudelijk voort.
Een steeds terugkerende en ook merkwaardige eigenschap van moeder Lena die uitmondde in een soort waanidee, was dat zij dacht dat haar man voortdurend vreemd ging. In werkelijkheid was hiervan geen sprake.
Vreemd was ook dat zij Maarten aanvankelijk verbood de HBS te bezoeken. Tot huilen toe heeft ze geprobeerd dit te voorkomen. Het doorleren was “nergens voor nodig”, een uitdrukking die ze bij alle initiatieven die haar zoon ontplooide, gebruikte. Ze had er een handje van om overal een domper op te zetten. Zo werd de schrijver te verstaan gegeven dat het poetsen van de tanden volstrekt overbodig was. De tandenborstel die de jonge Maarten van zijn zuur verdiende centjes had aangeschaft, werd in tweeën gebroken. Volgens goed gebruik kon je beter de tanden weg laten rotten om zodoende, liefst nog voor je trouwen, een kunstgebit te nemen. “Geen denken aan” was een andere geliefde uitspraak. “Mijn moeder was oppermachtig, het was eenvoudigweg ondenkbaar om ook maar enige door haar gestelde regel te overtreden.”
Aan de hand van zestien mooie verhalen schetst de schrijver een goed beeld van zijn moeder. Een vrouw die gevangen zat in de ongehoord strenge leer van het gereformeerde geloof. Een vrouw ook die bang en vreugdeloos was en aan waanideeën leed. Maar ook een slimme en bescheiden vrouw die hard werkte, zorgzaam was en trouw. Dit prachtige boek over een liefdevolle moeder met bizarre trekjes vormt een nieuw hoogtepunt in het oeuvre van deze geweldige schrijver. Het wordt tijd dat Maarten ’t Hart wordt voorgedragen voor de P.C. Hooft-prijs.