Voordat ik mezelf onderdompelde in Sjoerd Kuyper’s nieuwste jeugdboek Bizar luisterde ik naar de aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast waarin Bas Maliepaard en Jaap Friso de auteur uit laten leggen waar Bizar overgaat. In hun interviews laten zij de geïnterviewde altijd een samenvatting geven van hun boek en de eerste zin voorlezen.
Die samenvatting en eerste zin waren voor mij zo prikkelend dat ik het boek wel moest lezen. Bizar begint als volgt:
Als je zo lelijk bent als ik, kun je een hoop lol hebben.
Dit zijn de woorden van de 13-jarige Sallie Mo, die na de dood van haar opa de opdracht van haar psychiater krijgt om niet langer alleen maar te lezen en leven in boeken, maar om op te schrijven wat ze tegenkomt in het echte leven. En in die echte wereld zijn volgens haar veel dingen bizar.
Sallie Mo schrijft haar ervaringen in dagboekvorm op vanaf het eiland waar zij op vakantie is met haar alleenstaande moeder. Haar moeder is, zoals iedere vakantie, op zoek naar een nieuwe vader voor Sallie Mo en gaat daarvoor met twee alleenstaande vriendinnen de hort op. Deze vriendinnen en hun kinderen kamperen bij Sallie Mo op de camping: Dylan, haar grote geheime liefde; Donnie, die zich afzet tegen alles en iedereen en diens kleine broertje Beitel, die praat met de dieren.
Nu Sallie Mo niet meer mag lezen kan ze zich niet langer onzichtbaar maken onder haar mede vakantiegangers. Of was ze altijd al meer zichtbaar dan ze zelf ooit dacht?
Kuyper schrijft met humor en beeldende taal een verhaal over hoe kinderen en jongeren in de huidige maatschappij overvoerd worden met informatie en problemen, terwijl ze nog lang niet in staat zijn om deze problemen zelf op te lossen. Hij refereert aan de bankencrisis, kapitalisme, politiek, de vluchtelingencrisis, de positie van de kunsten: niet de doorsnee onderwerpen voor een jeugdboek. De auteur zegt zelf dat het een moeilijk boek is om te lezen en niet voor ieder kind weggelegd.
Maar juist voor de denkers, de vragenstellers en zij die denken onzichtbaar te zijn: lees Bizar.
Het biedt jeugdige maar ook zeker volwassen lezers een inkijk in het leven met al haar eigenaardigheden.
Mijn favoriete passage is te vinden op p. 147 (maar ik heb er minstens 10 anderen die ik prachtig vind):
Ik keek uit over de zee en dacht: een mens is als een golf. Je wordt geboren uit de zee en reist een leven lang naar het beloofde land. Dan breek je op het strand en je schuimt wat na en klaar, einde van de reis, het avontuur. Zou je zeggen. Maar het water waar je uit bestond, stroomt terug in zee. En uit de zee worden nieuwe golven geboren. Jij bent niet een van hen, geen golf komt ooit terug, maar je bent in die golven, één druppel in iedere golf ben jij. Niemand zal je ooit nog zien maar je bent er altijd. Voor eeuwig.
Bron: http://www.degrotevriendelijkepodcast.nl/ aflevering 09.
