Martin Bril was een schrijver die bekend stond om zijn scherpe columns en zijn treffend proza. Deze maand is het alweer acht jaar geleden dat hij overleed. Hij werd slechts 49 jaar. Wordt een schrijver na zijn dood nog wel gelezen en wat blijft er uiteindelijk van hem over? Als we Gerard Reve mogen geloven niet veel. Volgens hem wordt een schrijver na zijn heengaan op scholen nog tien jaar vrijwillig gelezen en daarna nog eens tien jaar verplicht. Dan wordt er een straat naar hem genoemd en daarna is hij helemaal vergeten.
Om aan materiaal voor zijn columns te komen, trok Martin Bril met open vizier het land in. Hij kende de kaart van Nederland uit zijn hoofd en was zijn eigen Tom Tom. Zijn bekendste boek is misschien wel Rokjesdag en andere lenteverhalen, dat in 2010 postuum werd uitgegeven. Hierin zijn de mooiste verhalen over de lente opgenomen, die eerder in de Volkskrant en Het Parool verschenen. Zonder de lezer een mening op te dringen -een enkele uitzondering daargelaten- toont Bril zijn scherpe observatievermogen. Hij schrijft over de vogels, de bloemen, over de opkomst van de smartphone en gaat naar Brabant of Scheveningen om steeds met een mooi verhaal terug te keren.
Intussen heeft het iets eenzaams, dat geklungel met die telefoons, dat geobsedeerde turen naar die schermpjes en dat gehannes op die veel te kleine knopjes. Maar wie niet communiceert, bestaat niet – dus iedereen trekt zijn telefoon zodra hij alleen op een terras zit. Het is dé manier om jezelf een houding te geven. Zelfs wie niets te doen heeft, kan zichzelf met een mobiele telefoon heel drukbezet en dynamisch voordoen.
Een jaarlijks terugkerend onderwerp in zijn columns was de zogeheten Rokjesdag. De bekendheid die Bril gaf aan dit begrip leidde ertoe dat het in de Dikke Van Dale werd opgenomen.
Rokjesdag is een wonderlijke dag. Als bij toverslag zijn de straten ineens gevuld met blote benen. Het wonder is dat de dames hierover van tevoren geen overleg hebben gevoerd. Ze voelen aan dat het kan. Er mogen geen panty’s om de benen zitten, dat is bedrog.
Aan te bevelen is om niet teveel columns achter elkaar lezen. Ze komen het best tot hun recht wanneer je ze hardop leest. Op een ochtend in april wordt u nietsvermoedend wakker en dan is het plotseling Rokjesdag. Een goed moment om weer eens een boek van Bril uit de kast te trekken.