Regelmatig heb ik boeken die ik steeds weer tegenkomt. In dit geval is dat ook niet vreemd; De Zuid Koreaanse Han Kang won de nobelprijs voor de literatuur in 2024 en steeg daardoor in populariteit bij het grote publiek. Toen er de zoveelste reservering langskwam voor dit (in 2016 International Booker Prize winnende) boek sloot ik achteraan in de rij van reserveringen. Inmiddels heb ik het boek al een tijdje uit en denk ik er nog regelmatig aan. Want het is niet alleen een op het moment populair boek, maar ook een bijzonder boek.
Yeong-Hye, de hoofdpersoon van het verhaal, besluit na een gruwelijke nachtmerrie dat ze vegetariër wordt. Zij is de enige die weinig moeite lijkt te hebben met de keuze. Iedereen om haar heen heeft sterke meningen. Zo vind haar man het erg vervelend dat ze door deze keuze uit de toon valt tijdens een zakelijk diner en vindt hij het ook lastig dat ze niet gewoon doet wat hij wil. Haar moeder lijkt vooral bezorgd om haar gezondheid en haar schoonbroer, die haar hiervoor altijd als saai ervaart, vindt haar in één klap enorm interessant en aantrekkelijk.
Ik zeg keuzes, maar het voelt soms niet aan alsof ze doelbewust keuzes maakt. Het lijkt haar soms meer te overkomen, dan dat zijzelf aan het roer staat. Dit wordt bevestigd doordat ze zelf niet aan het woord komt. Er wordt alleen over haar gesproken uit verschillende personages, terwijl ze de centrale figuur is in het boek.
Het boek is opgebouwd vanuit drie perspectieven: de echtgenoot, de schoonbroer en de zus. De mannen zijn beide onsympathieke personages. De zus is meer empathisch. Ondanks de soms nare personages vond ik het een goede keuze om het vanuit deze perspectieven te belichten. het maakt de roman des te schrijnender en ongemakkelijk om te lezen, omdat zelfs nu Yeong-Hye niet haar eigen persoon lijkt te zijn, er wordt immers alleen maar over haar gesproken. Dit draagt bij aan de eigenaardige sfeer in het boek.
‘Idioot.’ Met trillende lippen herhaalt ze het woord terwijl ze voor de spiegel haar gezicht wast. ‘Idioot.’
Het is jouw lichaam, je kunt ermee doen wat jij wilt. Het enige waar je vrij bent om te doen wat jij verkiest. En zelfs dat gaat niet zoals je het wilde.
Ook roept dit verhaal vragen op rondom mentale gezondheid: Want wanneer is iemand mentaal niet gezond? Waar is de grens tussen autonomie over eigen lichaam en iemand beschermen tegen zichzelf? Kunnen we het toelaten dat mensen die grenzen overschrijden?
Dit boek is een goede keus voor een echt unieke leeservaring die ik met niks anders kan vergelijken. Als je in bent voor wat anders, dus echt een aanrader. Niet alleen om de vertelwijze of het plot, maar ook als je een tipje van de sluier wil wat betreft een beschrijving van de Zuid-Koreaanse cultuur, die over het algemeen niet veel in ons literatuurlandschap voorkomt.
