De Britse neuroloog Oliver Sacks heeft al een stuk of tien boeiende boeken op zijn naam staan. Hierin behandelt hij onderwerpen uit de neurologie waar hij direct of indirect veel mee te maken heeft gehad, hetzij door contact met patiënten, hetzij uit eigen ervaring.
In Ontwaken in verbijstering beschrijft hij zijn ervaringen met het toedienen van het toen nieuwe medicijn L-DOPA aan comateuze patiënten met de slaapziekte encephalitis lethargica. Dit boek vormde de basis van de film Awakenings.
Het boek De man die zijn vrouw voor een hoed hield staat vol merkwaardige verhalen over neurologische afwijkingen, waaronder dat van de man die absoluut geen gezichten herkende. Overigens is dit een kwaal waar Sacks zelf ook aan lijdt, wat al tot heel wat pijnlijke situaties heeft geleid.
Voor migrainepatiënten is het boek Migraine een aanrader. Het behandelt de kwaal vanuit ongebruikelijke invalshoeken.
In Het innerlijk oog onderzoekt Oliver Sacks het gezichtsvermogen, en daarbij ligt de nadruk op de gevallen waarbij het misgaat in de communicatie tussen het ‘uiterlijke’ oog en de verwerking van de binnengekomen informatie in de hersenen. Ook in dit boek krijgen we weer veel levensverhalen van mensen met ongebruikelijke klachten. Zo is er de pianiste die prima kan zien maar de noten niet meer herkent, de man die na een beroerte volledig leesblind wordt, een gezichtsblinde vrouw die haar eigen man voorbijloopt zonder hem te herkennen en de vrouw die vertelt wat het met haar doet om op latere leeftijd stereozicht te verwerven (onderaan staat een filmpje).
Bij Sacks zelf is het omgekeerde gebeurd: hij genoot altijd enorm van het zien van diepte en raakte op latere leeftijd als gevolg van een tumor langzamerhand het zicht in een van beide ogen en dus de dieptewaarneming kwijt. In het tweede deel van het boek beschrijft Sacks in dagboekvorm openhartig hoe hij leert leven met dit verlies en wat het met hem doet om in een ‘platte’ wereld te moeten leven. Terwijl hij een moeilijk medisch en psychisch proces doorloopt blijft hij zijn eigen ervaringen als een wetenschapper ontleden en beschrijven.
Sacks schrijft anekdotisch, humoristisch en boeiend, maar soms heeft hij de neiging om voor de volledigheid uit te gaan leggen hoe bepaalde processen precies werken. Een zin als deze komt bij mij niet echt binnen, maar vakgenoten en anderen met enige medische voorkennis zullen er geen moeite mee hebben: “Herkenning van specifieke gezichten of objecten komt pas op een hoger corticaal niveau tot stand, in het multimodale gebied van de mediale temporaalkwab, dat overvloedige wederkerige verbindingen heeft, niet alleen met het fusiforme aangezichtsgebied.. ” enzovoorts.
De boeken van Oliver Sacks geven een idee hoe bijzonder het is dat de zintuigen en hersenen meestal prima samenwerken, en hoe veerkrachtig lichaam en geest reageren als er toch iets fout gaat. En dit boek in het bijzonder geeft mij een indruk van wat ik mis door bij de 5 à 10 procent van de bevolking te behoren die geen diepte kan zien..
Over de vrouw die op latere leeftijd diepte leert zien:
[youtube http://www.youtube.com/watch?v=308-n1_tBUk?rel=0]