Door Joanne van Doremalen
Soms tref je zo’n boek, waarbij je de adem inhoudt en je met een toverstaf zou willen zwaaien om de hoofdpersoon te redden…
Tara Westover schrijft over haar jeugd in een streng mormoons gezin in onze tijd. Je zou de kleine Tara er zo weg willen halen als ze, heel jong nog, van haar godsdienstwaanzinnige en bipolaire vader in een laadbak met schuivend schroot moet klimmen om de boel in evenwicht te houden terwijl hij de bak leeg kiept. Ze raakt gewond maar naar de dokter gaan is tegen vader zijn principes. Haar moeder zou wel anders willen maar volgt toch steeds weer haar man in zijn wanen.
Beangstigend is het, hoe vaak haar broer Shawn om niets kwaad op Tara wordt. Hij buigt haar pols dan zover terug dat deze dreigt te breken, spreekt dreigend over haar plek als vrouw, scheldt haar uit voor hoer als hij een stukje van haar blote armen ziet en dwingt haar om uit de wc-pot te drinken. Haar ouders doen alsof ze hier niets van merken.
Tara houdt van haar ouders, haar zus, haar broers. Ze is loyaal, zelfs als ze bang is. Dat maakt het boek zo aangrijpend, je ziet hoe Tara haar best doet om te verdienen wat haar niet gegeven wordt. Ze leeft geïsoleerd: haar ouders zijn fel gekant tegen onderwijs op school. De kinderen krijgen thuis les van hun moeder maar in de praktijk komt daar weinig van terecht.
Tara leert zichzelf grammatica en wiskunde en ook dat wekt de woede op van haar vader en haar broer Shawn. Als meisje hoeft ze dit niet allemaal te weten. Haar plek is thuis. Het lukt haar echter om toegelaten te worden tot de universiteit. Daar is ze een volstrekt wereldvreemd meisje dat zich diep schaamt voor haar gewelddadige en geïsoleerde jeugd waar ze niet over praten kan.
Als ze in deze eenzaamheid door haar familie in de steek gelaten wordt, dreigt ze zichzelf te verliezen. Op de rand van waanzin worstelt ze met haar verleden, haar gevoel dat ze als vrouw een weg volgt die ze niet volgen mag, de verwijten dat ze verraad pleegt aan haar familie. Steeds weer gaat ze terug naar huis om er te halen wat er niet te halen is. Hoe ze zich hier toch aan ontworstelt… het is een indrukwekkend en aangrijpend beschreven proces.
Tara Westover werd in 1986 geboren in Idaho. In 2014 voltooide ze haar promotieonderzoek aan de universiteit van Cambridge. Het onderzoek ging over de wijze waarop vier intellectuele bewegingen uit de negentiende eeuw, waaronder het mormonisme, om zijn gegaan met familieverplichtingen. ‘Leerschool’ is haar debuut.
Lijkt me een interessant boek, Joanne!