Dina Eringa
Regelmatig kom je in de Leeuwarder Courant een advertentie tegen voor het boek Gais, Over het leven van Gais Meinsma-Greydanus uit Jorwert. Ook de Volkskrant tipte het boek. Als dan in de titel ook nog Jorwert voorkomt en je het boek Hoe God verdween uit Jorwerd van Geert Mak hebt gelezen, dan ben je toch nieuwsgierig naar dit boek.
Schrijver Dick Witte kent Gais Meinsma al vele jaren en zoekt haar nog steeds op in Jorwert. Haar leven fascineerde hem en hij vond dat haar levensverhaal niet verloren mocht gaan.
Gais is geboren in november 1926 als Geiske Greydanus en groeit op als oudste dochter van veehandelaar Cor Greydanus op een boerderij even buiten Jorwert. Als ze ouder is, helpt ze zoveel mogelijk mee op de boerderij en haar bijdrage aan het boerenbedrijf wordt groter als haar vader in de oorlog een lange periode in Scheveningen en Amersfoort gevangen gehouden wordt op verdenking van illegale slachterij. Na de oorlog trouwt ze met Hendrik Meinsma en begint haar leven als vrouw van een kleine zelfstandige. Haar open houding en brede blik brengt haar er toe een studie op te pakken en ze gaat aan de slag als “Frou Meinsma fan ‘e gesinssoarch”
Haar leven verloopt niet gemakkelijk, ongewenst zwanger, zelfdoding, vroegtijdig overlijden van haar zoons. Maar Gais Meinsma zoekt de positieve kanten van het leven en zet zich in voor het dorp en vervult allerlei maatschappelijke functies. Ze staat aan de basis van het openluchtspel in de notaristuin in Jorwert en ze wordt lid van de gemeenteraad.
Nu haar geheugen haar steeds meer in de steek laat, was het tijd om haar levensverhaal aan het papier toe te vertrouwen.
De Witte kiest er in zijn boek voor om de gesprekken met Gais en anderen zoals Nynke Laverman en Douwe Bildt, letterlijk op te nemen. Hij wisselt het af met een beschrijving van het leven in Jorwert en het leven van Gais en haar familie.
Komt het door deze opzet van het boek, waardoor je niet helemaal meegenomen wordt in het verhaal, of is de schrijfstijl hier debet aan? Het boek raakt je niet echt, terwijl het boeiende levensverhaal van deze wijze en markante vrouw uit Jorwert alles in zich heeft en dat wel zou moeten doen.
Het is te afstandelijk geschreven, je wordt niet echt gepakt. Spitich, it hie oars kinnen. Nynke
Dat is een bewuste keuze geweest van mij als schrijver. Velen waarderen het dat ik er niet veel drama in heb gelegd. Het verhaal is van zichzelf al heftig genoeg. Tussen de regels valt echter veel te lezen. De reacties van lezers zijn tot op heden zeer positief. Het boek is zeker het lezen waard.
Het boek ‘Gais’ is geen roman, maar een biografie, een geschiedenisboek. Normaal zijn biografieën afstandelijk en gortdroog, vol data en gebeurtenissen. Ik heb gepoogd om er enige levendigheid in te brengen door er ook dialogen in te plaatsen en door alleen highlights te noemen uit het leven van Gais. Die combinatie maakt dat het een vlot te lezen ‘documentaire’ is geworden, maar nog steeds geen roman. Als ik een romanverhaal had willen schrijven dan had ik inderdaad veel meer emotie, spanning en sensatie ingebracht. Het is daarom jammer dat het boek nu op deze weblog beoordeeld wordt naar maatstaven die gelden voor een roman. Dat is spijtig.
Tot zover mijn recensie op uw recensie.
Met vriendelijke groeten, Dick Witte
Het boek heeft mij juist diep geraakt door de integere, vertellende manier van schrijven. Er zaten ontroerende passages in en ik vond het zo mooi dat we het al aan verschillende vrienden cadeau hebben gedaan. Afgelopen zaterdag waren we in Jorwert op een rondje Friesland met vrienden en tot mijn grote vreugde zag ik Gais achter haar raam en ze zwaaide:) Mijn weekend kon niet meer stuk!
Bedankt voor dit fantastische document….
Gitty Mulder
Graag gedaan! En dank voor deze mooie reactie.
Dick Witte
http://gtenc.com/index.php/tilburg-virtueel-literair/3007-dick-witte-gais.html
It wie in prachtige moaie biografie oer Gais ik hie it yn ien dei út prachtich moai geschreven.
Dank je wel voor je reactie.